İsrail ordusu ultra-Ortodoks Yahudilere celp gönderdi, hahamlar tepkili: ‘Kağıtları yakın’

İsrail ordusu Pazar günü 1000 ultra Ortodoks Yahudiyi toplantıya çağırdı. Bu adım ordunun saflarını güçlendirmeyi amaçlasa da dindar ve laik İsrailliler arasındaki gerilimi daha da artırabilir.

İsrail ile Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas arasındaki çatışma 7 Ekim'den bu yana devam ederken, İsrail Yüksek Mahkemesi 25 Haziran'da ülkedeki ultra Ortodoks (Haredi) Yahudi erkek ilahiyat öğrencilerinin zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutulamayacağına karar verdi.

Bu düzenleme, İsrail'in 1948'deki kuruluşunun ilk günlerinde ultra-Ortodoksların sayısının çok düşük olduğu bir dönemde yürürlüğe girdi.

Hızla büyüyen ultra Ortodoks topluluğun liderleri, din eğitiminin ülkenin geleceği için eşit derecede önemli olduğunu ve inananların İsrailliler ve laik kadınlarla birlikte orduda görev yapması durumunda nesiller boyu süren yaşam tarzlarının ve kimliklerin tehdit altında olacağını söylüyor.

“Belgeleri yakmak”

Yeni siyasi değişiklik İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetindeki iki dini partinin tepkisine yol açsa da sağ koalisyon üzerinde güçlü bir baskı oluşturdu.

Bazı hahamlar, celbi alan topluluk üyelerinin kağıtları yakmasını önerdi.

Öte yandan Haredi toplumunun tamamı askerlik yapmayı reddetmiyor.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) bir dizi ultra-Ortodoks birim oluşturdu.

Halihazırda sistemde bulunan ve muafiyet talep etmeyen bir dizi yeni Haredi askeri adayı, uzlaşmaya varılması umuduyla Pazar günü çağrıda belirtilen tarih ve yerde ortaya çıktı.

Askere gitmek üzere askere alınan 19 yaşındaki Netsach Cohen, “Haredim'i askere almak istiyorsanız, önce onları nasıl askere alacağınızı öğrenin, bunu zorla yapmayın” dedi.

Daha katı Haredi topluluklarından bazıları askerlik hizmetini asla kabul etmeyeceklerini söyledi. Kudüslü 22 yaşındaki ilahiyat öğrencisi David Mizrahi, “Çalışmanın değerini anlamayan hiç kimse, Haredilerin neden orduya katılmak istemediğini anlayamaz” dedi.

Mizrahi, zorunlu askerlik hizmetinin mevcut çatışmayı daha da kötüleştireceğini vurguladı.

İlk zorunlu askerlik dalgasının ardından önümüzdeki haftalarda toplam 3 bin ultra-Ortodoks erkeğin askere çağrılacağı bildirildi.

Hükümet, bu sorunu çözmek ve koalisyonun istikrarını tehdit etmesini önlemek için, sınırlı bir uzlaşma olarak kabul edilen askerlik hizmetine ilişkin bir yasa çıkarmaya çalışıyor.

Öte yandan İsrail askerleri, 7 Ekim Hamas saldırısından bu yana dokuz ayı aşkın süredir Gazze'de savaşmaya devam ediyor ve Lübnan'da giderek artan bir savaş tehdidiyle karşı karşıya. Bu durum, askeri ve laik İsraillilerin askerlik hizmetinin yükünü yayma yönündeki baskısını önemli ölçüde artırdı.

İsraillilerin 18 yaşından itibaren 24 ila 32 ay arası askerlik yapması gerekiyor. İsrail'in yüzde 21'lik Arap azınlığının üyeleri genel olarak muaftır, ancak bazıları orduda görev yapmaktadır.

Geçmişte ultra-Ortodoks erkekleri askere alma girişimleri Haredi toplumunda kitlesel protestoları tetiklemişti.