Polonya’da parlamento, kürtaja erişimi kolaylaştıracak yasa tasarısını reddetti

Kürtaj tartışmalarının devam ettiği Polonya'da parlamento, mevcut kürtaj karşıtı yasayı hafifletmeyi amaçlayan yasa tasarısını az farkla reddetti.

Tasarıya 215 milletvekili lehte oy verirken, 218 milletvekili kürtajın veya kürtaj yardımının suç olmaktan çıkarılmasına karşı oy kullandı. İki milletvekili çekimser kaldı.

Polonya Başbakanı Donald Tusk'ın merkez sağ Sivil Koalisyon grubu tasarıyı destekledi.

Mevcut yasaya göre, Polonya'da kürtaja yardım ve yataklık etmekten suçlu bulunanlar üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılabiliyor. Tasarının reddedilmesiyle “kürtaja yardım etmek” suç olmaya devam edecek.

Polonya'da 2020'den bu yana kürtaj zorunlu haller dışında tamamen yasaklandı. Kürtaja yalnızca tecavüz ve ensest durumlarında ve hamileliğin annenin hayatını tehlikeye atması durumunda izin veriliyor.

Mevcut yasayı yumuşatma planı, Başbakan Tusk'ın kitlesel protestolara yol açan önceki sağcı hükümetin politikalarını tersine çevirme misyonunun önemli bir unsuruydu. Ancak geniş iktidar koalisyonundan, özellikle Polonya Halk Partisi'nden bazı milletvekillerinin değişikliğe karşı oy kullanması, iktidar bloğundaki çatlakları da ortaya çıkardı.

Alt meclisteki 460 sandalyeden Tusk'un Sivil Koalisyon grubu 157 sandalyeye sahipken, Üçüncü Yol koalisyonu üyeleri ve Polonya Halk Partisi 63 oyla, müttefiki Sol Parti ise 23 oyla ortak çoğunluğa sahip.

Tasarıyı destekleyen sol görüşlü milletvekilleri, yasayı kabul edilene kadar tekrar tekrar uygulamaya söz verdiler.

Önceki sağcı Hukuk ve Adalet Partisi hükümetinin müttefiki olan Muhafazakar Başkan Andrzej Duda, bu hafta tasarıyı imzalamayacağını söyledi.

Geleneksel olarak Katolik olan Polonya, kürtaja erişim konusunda en katı yasalardan birine sahiptir. Kâr amacı gütmeyen kuruluş İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bu yasaları kadınlara ve kız çocuklarına yönelik riskleri artırdığı gerekçesiyle eleştiriyor.

Başbakan Tusk Aralık ayında iktidara geldiğinde hamileliğin 12. haftasına kadar kürtajı yasallaştırma sözü vermişti ancak iktidardaki koalisyon içindeki muhafazakarlar bu konudaki tartışmayı uzun süre erteledi.

2022'de Polonyalı aktivist Justyna Wydrzynska, bir kadına kürtaj hapı sağlamaktan suçlu bulundu ve sekiz ay kamu hizmeti cezasına çarptırıldı.

Kâr amacı gütmeyen bir insan hakları örgütü olan Uluslararası Af Örgütü (AO), Justyna'nın serbest bırakılması için bir kampanya başlattı ve “Justyna'nın mahkumiyetinin sağlık hizmetlerine erişim açısından tehlikeli bir emsal oluşturduğunu” söyledi.